Assertief zijn - Positieve groepsvorming

Voor jezelf opkomen op een goede manier is voor veel mensen moeilijk. De mening van een ander wordt soms heel belangrijk gevonden. Het aangeven van grenzen is moeilijk, zeker voor leerlingen/studenten. Ze kunnen de neiging hebben om ‘Ja ‘ te zeggen terwijl ze eigenlijk veel liever ‘Nee’ zouden zeggen.
Niet assertief zijn kan leiden tot ongewenste of heel onveilige situaties. Denk aan ondermijning waarbij leerlingen/studenten zelfs in de criminaliteit terecht kunnen komen.
Deze actieve werkvorm maakt leerlingen/studenten bewust van hun eigen handelen en geeft ze de kans om te oefenen om op een andere manier te reageren. Ze ervaren daarbij hoe het op een andere manier te reageren op een situaties een ander ook op een andere manier zal reageren. Twee verschillende werkwijzen aan de hand van herkenbare situaties.

Doel

Bevorderen positief groepsgevoel
Leerlingen/studenten bewust maken van de eigen manier van handelen
Leerlingen/studenten bewust maken van de mate waarin ze voor zichzelf op kunnen komen
Voorkomen/studenten van ondermijning
Leerlingen/studenten laten ervaren hoe eigen reactie invloed heeft op het gedrag van de ander
Leerlingen/studenten handvatten geven om op de-escalerende wijze te reageren
Leerlingen/studenten durven zichzelf te laten zien
Leerlingen/studenten leren de begrippen assertiviteit en sub-assertiviteit

Voor wie

Bovenbouw PO
VO
MBO

Werkwijze

Geef kort een uitleg over wat assertiviteit is en de verschillen met agressiviteit en sub-assertiviteit. Voor info KLIK HIER . Of maak gebruik van de PowerPoint: KLIK HIER
Wanneer je wil checken of leerlingen/studenten een goed beeld hebben bij de begrippen: laat ze het werkblad invullen om te oefenen met de begrippen assertiviteit, sub-assertiviteit en agressiviteit KLIK HIER
Verdeel de klas in groepjes van twee of drie personen
Print de situaties/casussen uit en geef alle groepjes een van de situaties KLIK HIER

Werkwijze 1 in groepjes bespreken:

Ieder groepje krijgt een casus die ze moeten bespreken.
Instructie groepjes:
- Lees de casus goed door en beantwoordt de volgende vragen op het werkblad:
- Is de situatie herkenbaar?
- Wat zouden jullie doen in zo’n soort situatie?
- Wat kunnen daarvan de gevolgen zijn?
- Wat zijn andere manieren om hiermee om te gaan?
- Welke manier is volgens jullie het beste?
- Welke manier maakt de problemen groter?
Bespreek de opbrengsten van ieder groepje klassikaal.

Werkwijze 2 Rollenspel

Maak ruimte in het lokaal
Vertel leerlingen/studenten dat in een theatervoorstelling eindeloos geoefend wordt. Dus als het resultaat minder geslaagd is dan leerlingen vooraf hoopten, ligt het vooral daaraan.
Geef leerlingen/studenten niet te lang de tijd om te bedenken en te repeteren: tussen de vijf of tien minuten is voldoende. Dit maakt de presentatie achteraf ‘veiliger’.
Instructie groepjes:
- Lees de casus goed door
- Bedenk een scene op een manier waarop er niet assertief (dus óf subassertief óf agressief) gereageerd wordt. Bedenk ook met elkaar hoe de scene verloopt als er op een goede manier gereageerd wordt.
- Verdeel de rollen
- Zorg ervoor dat jullie scene duidelijk begin, midden en een einde heeft.
Aan elkaar presenteren en nabespreken.
Vragen voor de nabespreking :
- Wat heeft dit groepje goed gedaan?
- Was er assertief, sub-assertief en agressief gedrag te herkennen?
- Hoe deze situatie anders/beter kunnen verlopen?
- Wie had daarbij de belangrijkste rol?
Evalueer met de groep de les